Maar wat als de ziekte langer duurt dan 24 maanden? 

Anders dan in de tijden van de WAO wordt nu niet meer gekeken naar de mate waarin iemand ongeschikt is om te werken, maar naar de vraag hoeveel inkomen die persoon nog zou kunnen verdienen. Gezocht wordt naar de verdiencapaciteit. Daarbij speelt geen rol of daar een baan voor gevonden kan worden. 

Lastig

Nu bepalend is in hoeverre iemand nog ergens anders nog zijn oude salaris kan verdienen valt onmiddelijk op, dat de lager betaalde werknemer niet zo makkelijk meer in een uitkeringssituatie terecht kan komen. Want een beroep met een vergelijkbaar salaris is sneller gevonden naarmate het salaris lager is. Het betekent tevens, dat het voor jou als werkgever minder makkelijk wordt ziek personeel met een lager salaris 'af te laten vloeien' richting WIA.

De WIA is alleen toegankelijk indien de werknemer een verdiencapaciteit heeft van minder dan 65%. Is de verdiencapaciteit hoger dan die 65%, dan zul je voor die werknemer binnen jouw onderneming een andere functie moeten zoeken. 

Kort gezegd valt de WIA uiteen in twee nieuwe regelingen:

1:

De WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten)
De werknemer kan nog wel (deels) arbeid verrichten.

 

2:

De IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten)
De werknemer is dan niet (of bijna niet) meer in staat arbeid te verrichten. 

 

Gedeeltelijk of tijdelijk arbeidsongeschikt (WGA)

Blijkt iemand een verdiencapaciteit te hebben van minder dan 65%, dan kan de werknemer een beroep gaan doen op de WGA. Hij ontvangt dan een uitkering van 75% van het laatste salaris gedurende de eerste 2 maanden en daarna 70%. (de uitkering is wel aan een maximum gebonden). De duur van de uitkering is maximaal 24 maanden.
Daarna volgt de ’vervolguitkering’, waarvan de hoogte afhankelijk is van de mate waarin wordt gewerkt. Wordt minder dan 50% van de ’verdiencapaciteit’ gewerkt, dan wordt de vervolguitkering gebaseerd op het minimum loon en het percentage ongeschiktheid. (En de uitkering stopt uiterlijk op het moment dat de AOW-leeftijd wordt bereikt.)
Een duidelijke verzwaring die tot doel heeft mensen actief aan het werk te krijgen. Want wie tijdens de vervolguitkering niet werkt (ook hier: er wordt niet gekeken of er een baan te vinden is!) zakt in inkomen naar het sociale minimum.

Volledig arbeidsongeschikt (IVA)

Een werknemer is uitsluitend volledig arbeidsongeschikt, indien de verdiencapaciteit zelfs minder is dan 20%. In praktijk betekent dit, dat een hoger betaalde werknemer pas in de IVA terecht kan komen, indien hij voor een nieuwe functie meer dan 80% aan salaris zou moeten inleveren.
Voor de lager betaalde werknemer betekent dit, dat hij zodanig arbeidsongeschikt is, dat er geen enkel werk meer gevonden kan worden.
Binnen de IVA bedraagt de uitkering 75% van het laatst verdiende loon. Die uitkering geldt tot de AOW-leeftijd, maar is overigens wel, net als voorheen, aan een bovengrens gebonden.

Is de verdiencapaciteit van de zieke werknemer nog steeds meer dan 65%, dan verwacht de WIA dat je er als werkgever alles aan doet voor de werknemer binnen jouw onderneming ander werk te zoeken. Is dat binnen de onderneming niet beschikbaar, dan kun je de werknemer eventueel ook helpen een baan te zoeken bij een ander bedrijf. De werknemer is overigens verplicht aan dat traject actief en aantoonbaar mee te werken. 
En alleen als dat allemaal niet mogelijk is dan kun je, conform de regels van het ontslagrecht, voor die werknemer alsnog een ontslagvergunning aanvragen. De werknemer kan dan een beroep doen op een WW-uitkering. 

Pas als de verdiencapaciteit van de zieke werknemer minder is dan 65% staat voor de werknemer de gang naar de WIA open en zal het UWV de verdere begeleiding en eventuele reïntegratie van de werknemer gaan verzorgen.  

Arbodienst

Er ligt dus wel de nodige druk op jou als werkgever. Want er zijn nogal wat verplichte stappen die gezet moeten worden bij het begeleiden van zieke werknemers. Stappen die dan ook nog eens op de juiste momenten gezet moeten worden. Wat dan ook precies de reden is waarom de wetgever het de werkgever verplicht zich te laten bijstaan door een Arbodienst. Ook indien je maar één werknemer hebt. 

Rondom die hele WIA komen er nogal wat lasten voor jouw rekening. Denk met name aan de sociale premies, die afgedragen moeten worden. En aan de begeleiding die je zieke werknemers moet geven. 

Eigen-risico drager worden

Daarom heeft de overheid ondernemers de mogelijkheid gegeven 'uit dit publieke bestel te stappen' en voor de WGA eigen-risico-drager te worden. Uiteraard moet er dan wel een verzekerd vangnet zijn waarmee de rechten van de werknemers zijn gewaarborgd.
Maar afhankelijk van de branche waarin je werkzaam bent en jouw ziekte-instroom van de afgelopen jaren kan zo'n verzekerd vangnet soms (heel wat) goedkoper uitvallen dan de traditionele regeling via het UWV.